Kết quả đề tài: Xuất sắc

Trên cơ sở phân tích các thông tin đã thu nhận được trong quá trình thực hiện nội dung sưu tập và so sánh hệ gen các loại virus gây bệnh ở thực vật tiến hành thiết kế các phân tử RNAi có khả năng ức chế hoạt động của gen ngoại lai nhằm tạo các giống cây chuyển gen kháng bệnh virus

Năm bắt đầu thực hiện: 2007

Năm kết thúc thực hiện: 2008

Năm nghiệm thu: 14/05/2009

Hoàn thiện hệ thống nuôi cấy mô và tái sinh cây phục vụ cho chuyển gen. Thiết kế các phân tử RNAi có khả năng ức chế hoạt động của gen ngoại lai nhằm tạo ra các giống cây chuyển gen kháng bệnh do một virus và hai virus gây ra cùng lúc. Hoàn thiện mô hình tạo cây thuốc lá chuyển gen kháng virus bằng kỹ thuật RNAi

RNAi là một quá trình bất hoạt gen đòi hỏi sự tham gia chủ động của bộ máy nội bào. RNAi được xem là một kỹ thuật hiện đại và hữu hiệu chống lại các bệnh do virus gây ra, nó có thể giúp cho việc nghiên cứu chức năng của gen trong genome thực vật. Điều này đã mở ra triển vọng sử dụng các thư viện siRNA để nhận biết và phân tích sự biểu hiện của hàng loạt các gen liên quan đến các bệnh của thực vật. \Mặt khác, virus thực vật là tác nhân gây bệnh nghiêm trọng làm giảm năng suất và chất lượng cây trồng phổ biến khắp nơi trên thế giới. Gần như tất cả các cây trồng mà con người trồng để làm thực phẩm và dệt may đều bị nhiễm ít nhất một loại virus, phụ thuộc vào loài cây, vị trí địa lý, mùa sinh trưởng. Nhóm nghiên cứu đã dựa vào kết quả thu thập được từ đề tài cấp Viện tiến hành trong 2 năm 2005-2006 làm nguồn vật liệu di truyền đặc hữu của Việt Nam để tiến hành nghiên cứu tạo cây chuyển gen kháng bệnh. \Tiến hành thiết kế các vector chuyển gen mang cấu trúc RNAi các gen CP của các virus CMV, PVY, PRSV tạo ra được 3 cấu trúc RNAi mang gen gen CP của các virus trên. Tạo các chủng Agrobacterium tumefaciens mang các cấu trúc RNAi gen CP. Xây dựng các mô hình tái sinh cây phục vụ cho chuyển gen thông qua tái sinh đa chồi, tái sinh mô sẹo, tái sinh từ mảnh lá cây mô hình thuốc lá (giống K326), cây khoai tây và cà chua nhằm tạo các dòng cây thuốc lá mang cấu trúc RNAi gen CP của virus CMV. Xây dựng mô hình biến nạp cấu trúc RNAi của gen CP của virus CMV trên cây thuốc lá. Sau khi có kết quả tốt trên mô hình cây thuốc lá thì tiến hành áp dụng chuyển RNAi vào cây trồng khác như cà chua, khoai tây. Biến nạp các vector chuyển gen mang cấu trúc RNAi vào các cây thuốc lá. Sàng lọc các dòng cây thuốc lá chuyển gen, kiểm tra mức độ biểu hiện gen. Đánh giá tính kháng virus của các dòng thuốc lá chuyển gen mang cấu trúc RNAi và các cây thuốc lá. Các nhà khoa học tiến hành triển khai trồng thử nghiệm các dòng cây chuyển gen trong nhà kính và tạo được các dòng thuần kháng virus có thể ứng dụng rộng rãi trên các diện tích trồng thuốc lá hiện nay với mức độ thiệt hại lớn do CMV gây ra.

Trại sinh học thực nghiệm Cổ Nhuế, Phòng thí nghiệm trọng điểm gen

KHCN cấp Viện KH&CNVN